(Ver) oordelen, vooroordelen, meningen
Iedereen herkent het wel; er gaat geen dag voorbij of je vormt je een mening of oordeel over een ander of een situatie.
Oordelen of een mening vormen gaat vaak ongemerkt en gebeurt snel. Het is een soort van aangeleerd automatisch proces in ons brein.
Hoe kan dit? Wat maakt dat wij zo makkelijk een mening vormen, (ver) oordelen of zelfs vooroordelen hebben, en wat zijn de verschillen?
Oordelen/veroordelen: Je hebt de neiging om een oordeel dat je eerder over iemand hebt geveld, te herhalen. Ook als je ervaring daarmee in het hier en nu er geen aanleiding voor geeft.
Vooroordelen een hardnekkige neiging tot onredelijke, vooropgestelde afkeur of voorkeur van iets of iemand.
Het verschil met het hebben van een mening en een oordeel is dat een oordeel vaak gaat over het gedrag van een ander en je mening een waarde of norm is, vanuit jezelf. En laat dat nou een groot gebied zijn waar winst te halen is!
Laten we vooral vooropzetten dat dit gehele (vaak automatische) proces meer over jezelf als persoon zegt, dan over de persoon waarover het oordeel gaat. Het gaat vaak niets eens bewust en zonder dat je het echt doorhebt.
(Ver) oordelen wordt ons al van kinds af aan geleerd. Onze ouders/opvoeders/families hebben talloze keren een oordeel geveld of een mening gedeeld over een ander persoon, over een familielid, een buur, collega of een vriend en in het geval van een vooroordeel zelfs over een groepering, cultuur, een voorkeur, etc… Als kind werd je hier al dagelijks aan blootgesteld.
Er is niemand op de wereld die zich nooit eens schuldig heeft gemaakt aan het (ver) oordelen van een ander. Er is ook niemand die zich nooit eens schuldig heeft gemaakt aan een vooroordeel of foute mening.
Ook ik kan meer dan genoeg voorbeelden bedenken waarin ik (te) snel heb geoordeeld, veroordeelt en waarin ik vooroordelen had. Ook ik kan genoeg verhalen vanuit mijn jeugd naar voren halen waarin oordelen en het geven van een ongezouten mening eerder normaal waren dan een uitzondering.
Bij mij komt echter ook schuldgevoel, want wie ben ik om te oordelen? Door training, ontwikkeling, bewustwording en inzichten in je eigen gedrag kun je hierin leren, groeien. Inzicht in de reden waarom je een mening, oordeel of vooroordeel hebt over een bepaalde persoon, groep, cultuur, afkomst etc.
Er zjn diverse redenen te bedenken waarom iemand snel oordeelt, zijn mening geeft of een vooroordeel heeft. Deze redenen zijn heel divers en liggen altijd in de eigen persoon. Je kan hierbij denken aan: jaloezie, afgunst, verachting, zaken uit je jeugd, etc ...
Denk een volgende keer eens goed na over de reden van je oordeel of mening. Wat zit eronder? Heeft de persoon iets gedaan wat jou triggert, heeft de persoon iets wat jij graag zou willen, doet de persoon of de personen je aan iets of iemand herinneren. Sta eens een momentje stil voordat je oordeelt…..ergens van binnen heb je je antwoord.
Voor 99% heb ik mijn lessen inmiddels wel geleerd. Maar niemand is foutloos en heel soms betrap ik mijzelf op een mening of oordeel. Gelukkig herken ik het en kan ik ook uitspreken als ik in een foute richting zit. In mijn werk sta open voor iedereen, luister ik met aandacht en zonder oordeel.
Kan je leren om minder te veroordelen? Minder snel een mening te hebben of een vooroordeel?
Jazeker kan dit, er zijn een aantal aandachtspunten waar je aan kan werken om minder veroordelend te zijn:
- Hou van jezelf, hou van de complete persoon. Van je gebreken, van je aandachtspunten, je persoonlijkheid, van je hele zelf!
- Luister met aandacht, besef dat de persoon voor je zijn of haar kwetsbaarheid toont, respecteer dit
- Doe aan zelfonderzoek. Stel jezelf de vraag “wat maakt dat ik over deze persoon, deze gebeurtenis, deze groep, etc… een oordeel heb” en ga hier ook mee aan de slag!
Reactie plaatsen
Reacties